Νέα Δημοτική Αγορά
Δεδομένα & Στόχοι Σχεδιασμού
Επαναπληρώνει ένα ιστορικό «κενό» του Κέντρου της πόλης με σπουδαία ιστορία, μνήμες και ρόλο...
Ιστορία & Ένταξη
Εντάσσεται ταυτόχρονα στην παλιά και νέα κλίμακα της πόλης έχοντας το κατάλληλο ύψος και ογκοπλαστική διαμόρφωση...
Βιωσιμότητα
Χρησιμοποιεί όλη τη διαθέσιμη γνώση του σχεδιασμού με σκοπό τη σωστή βιοκλιματική συμπεριφορά του κτηρίου και τη δημιουργία μικροκλίματος...
Ο στόχος μας μέσα από εικόνες
Περιγραφή της Αρχιτεκτονικής Πρότασης
-
Συγκεκριμένα σχεδιάστηκε ένα δίκτυο υπαίθριας κυκλοφορίας πεζών στα πρότυπα της παραδοσιακής αγοράς του παζαριού (Bazaar) στο ισόγειο με πρόσβαση από τους τρεις γύρω δρόμους της πόλης (Όθωνος, Αγ. Νικολάου, πεζόδρομος Αιόλου).
Η κυκλοφορία των πεζών από και προς αυτούς τους δρόμους ενθαρρύνεται μέσω αυτού του δικτύου στο επίπεδο των οδών Αγίου Νικολάου και Αιόλου και με τις μεγάλες κλίμακες καθόδου προς αυτό το επίπεδο από την οδό Όθωνος, οι οποίες προσομοιάζουν με τις υπάρχουσες αναπαράγοντας τη μνήμη της καθόδου στην προηγούμενη (παλιά) Δημοτική Αγορά.
Σε αυτό το κάτω επίπεδο υπάρχουν ισόγεια καταστήματα, καθώς και η είσοδος και έξοδος από τους υπόγειους χώρους στάθμευσης (από και προς την οδό Αγ. Νικολάου).
-
Στο δεύτερο επίπεδο με άμεση πρόσβαση από την οδό Όθωνος (αλλά και μέσω των κλιμάκων και ανελκυστήρων και από τις άλλες δυο οδούς), έχουμε ακόμη ένα ανοικτό σύστημα δρόμων με καταστήματα που έχουν πρόσωπο σε αυτούς, όπου μάλιστα ενσωματώνεται σε αυτό και η κυκλοφορία του πεζοδρόμου Λυκούργου που ενώ καταλήγει με κλίμακες στη στάθμη του πεζόδρομου της Αιόλου, συγχρόνως καταλήγει με μια απλή γέφυρα σε αυτή τη στάθμη της οδού Όθωνος.
Το κεντρικό τμήμα της αγοράς σε αυτό το επίπεδο επιλέχθηκε να παρουσιαστεί στην πρόταση σαν ένας μεγάλος εντελώς διαφανής χώρος συνάθροισης κοινού και στάσης, γύρω από τον οποίο σε μια διάταξη σχήματος Π, θα υπάρχουν καταστήματα άλλης κατηγορίας ή χρήσης από τα καταστήματα του κατώτερου επιπέδου.
Η Είσοδος από την οδό Όθωνος είναι προορισμένη να υποδεχτεί τη μεγάλη ροή των ανθρώπων προς την Αγορά και γι’ αυτό επιλέχθηκε μορφολογικά να είναι κεντρική ανάμεσα από δυο «πύργους» προσομοιάζοντας με την εκδοχή της εισόδου που πρότεινε η κατεδαφισθείσα παλιά Αγορά.
Έτσι, αποκαθίσταται η μορφολογική «τάξη» της περιοχής με παράλληλη αναφορά στην ιστορική και συλλογική μνήμη για το συγκεκριμένο τόπο.
Καθώς εισέρχονται οι επισκέπτες από όλες τις διαδρομές, είτε κατευθύνονται προς το συνεπίπεδο με την οδό Όθωνος τμήμα της Αγοράς, είτε προς το συνεπίπεδο με τις άλλες δυο οδούς (Αγ. Νικολάου, Αιόλου) μέσω των μεγάλων κλιμάκων, έχουν συνολική αίσθηση του χώρου και των δυο επιπέδων, καθώς ο κεντρικός χώρος είναι ανοικτός διαφανής και επιτρέπει τη συνολική αντίληψη προς όλα τα καταστήματα και στα δυο επίπεδα.
Η Αγορά παρουσιάζεται ολόκληρη από την Είσοδό της κιόλας, επιτρέποντας την αντίληψη της κλίμακας, της πυκνότητας και της κίνησης από και προς την πόλη, σαν να πρόκειται για ένα υπαίθριο παζάρι δυο επιπέδων που παρεμβάλλεται με ένα σχεδόν εφήμερο τρόπο στην αδιάκοπη κίνηση της πόλης.
Πρόκειται για ένα κτήριο που δεν δυσκολεύει αλλά διευκολύνει την αδιάκοπη κυκλοφορία και προσφέρει την εμπειρία της ανοικτής αγοράς όπως τη βιώνουν εδώ και τόσους αιώνες οι κάτοικοι των πόλεων με τέτοιες αγορές.
Το Κεντρικό τμήμα της Νέας Αγοράς πάνω από το επίπεδο της οδού Όθωνος, περιβάλλεται από ένα υαλοστάσιο και καλύπτεται με μια υπερκείμενη μεταλλική και ξύλινη κατασκευή που προσφέρει προστασία και τονίζει το σημείο αυτό σαν το πλέον σημαντικό σημείο στάσης και παρατήρησης της περιβάλλουσας ανοικτής αγοράς.
Το κέντρο του ενδιαφέροντος έχει αμφίδρομο χαρακτήρα εξωστρεφή (προς τα καταστήματα) και συγκεντρωτικό (από τα καταστήματα).
Παίζει το ρόλο του αίθριου που ενώ είναι συνήθως ένας ανοικτός χώρος με περιμετρικά κλειστούς, εδώ παρουσιάζεται σε μια δημιουργική αντιστροφή και είναι ένας κλειστός (αλλά διάφανος) χώρος με «ανοικτά» περιμετρικά καταστήματα και ανοικτές ημι-υπαίθριες πορείες έξω από αυτά.
Η αίσθηση όμως και μέσα στο αίθριο αυτό συνεχίζει να περιέχει εκπλήξεις:
Ένα άνοιγμα στο κέντρο του χώρου εισάγει με τρόπο απλό και εύληπτο τη φύση ξανά στο κέντρο του κτηρίου (ουρανός) και την θέα προς το Κάστρο της Πόλης.
Η κεντρική αυτή μεταλλική κατασκευή εκτός από τον ενοποιητικό ρόλο που έχει στη σύνθεση, προσφέρεται για τη στήριξη νότια προσανατολισμένων φωτοβολταϊκών πάνελ που πρόκειται να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μεγάλη οικονομία στη λειτουργία της Νέας Αγοράς.
Η προστασία από τις καιρικές συνθήκες (καυτός ήλιος, βροχή, άνεμος) έχει διασφαλιστεί με τα απαραίτητα στέγαστρα από ξύλο, μέταλλο και γυαλί.
Οι διαδρομές είναι φυσικά προστατευμένες από τον άμεσο ηλιασμό το καλοκαίρι και από πιθανούς ισχυρούς ανέμους το χειμώνα, καθώς έχουν την κλίμακα των μικρών σοκακιών (suk) παραδοσιακών αγορών και το απαραίτητο πλάτος, ύψος και οπτικές φυγές, ώστε να ανοίγονται προς τον ουρανό και τα φυσικά στοιχεία που επίσης ενσωματώνει η πρόταση.
Η φύση συμμετέχει μέσω αυτών των στοιχείων που αναφέρθηκαν (ουρανός), αφού έχουν τοποθετηθεί στρατηγικά τα ανοίγματα, οι οπτικές φυγές αλλά και τα δένδρα (πλάτανοι, κυπαρίσσια) στο κατάλληλο σημείο ώστε στο τέλος κάθε διαδρομής να καλύπτουν την θέαση παρακείμενων αδιάφορων πολυκατοικιών, εντάσσοντας το πράσινο μέσα στην σύνθεση πράσινου. Η εικόνα του χρήστη είναι προσανατολισμένη διακώς στην εστίαση στην αρχιτεκτονική του κτιρίου, της χωρικής του εμπειρίας, του πυκνού πρασίνου και της έντεχνης συνδιαλλαγής με στόχο την μελλοντική ανάδειξη των παρακείμενων χαμηλών ιστορικών κτιρίων της γενικότερης περιοχής.
Τα καταστήματα, με τον τρόπο που έχουν διαταχθεί παρέχουν τη δυνατότητα ενοποιήσεων σε περίπτωση που οι ενδιαφερόμενοι έχουν ανάγκη μεγαλύτερων χώρων.
Έτσι υπάρχει μια μεγάλη ευελιξία στις διαφορετικές χρήσεις που μπορούν να έχουν τα καταστήματα αφού τα μεγέθη τους μπορούν να κυμανθούν από 16 τ.μ. έως 200 τ.μ.
Η ευελιξία των επιλογών γίνεται μεγαλύτερη όταν προστεθούν οι διαφορετικές επιλογές θέσης μέσα στην Αγορά και στα δυο επίπεδά της και οι επιλογές συσχέτισης με τους εξωτερικούς και τους εσωτερικούς δρόμους.
Κυριολεκτικά όλες οι πιθανές εμπορικές απαιτήσεις θέσης και προβολής μπορούν να βρουν θέση μέσα στην Αγορά, η οποία παρέχει και ευελιξία στη διαμόρφωση των καταστημάτων ακόμη και μετά την παρούσα προμελέτη, εφόσον χρειαστεί.
Τα υλικά που προτείνεται να χρησιμοποιηθούν ενδυναμώνουν την αίσθηση της Αγοράς σαν ένα υπαρκτό από παλιά στοιχείο της πόλης και συγχρόνως έχουν την ελαφρότητα που προτείνει ο ανοικτός και διάφανος χαρακτήρας της που παραπέμπει σε μια ευέλικτη εφημερότητα.
Έτσι, τα γήινα υλικά (πέτρα Λαμίας, κυβόλιθοι στο ισόγειο Αγ. Νικολάου, Αιόλου), συνυπάρχουν με τα υπόλοιπα υλικά που δημιουργούν τα ανώτερα επίπεδα (μεταλλική κατασκευή με δάπεδο τύπου deck στο επίπεδο της οδού Όθωνος, υαλοστάσια, μεταλλική κατασκευή κεντρικού τμήματος και ξύλινα στοιχεία στην οροφή του).
Αυτή η αρμονική συνύπαρξη αντιπροσωπεύει το είδος της Αγοράς που έχει μια μονιμότητα αλλά συγχρόνως και μια ευελιξία, μονιμότητα όσον αφορά τον τόπο και τη συλλογική μνήμη της πόλης, ευελιξία στη χρήση και τη μετατρεψιμότητα των στοιχείων (στέγαστρα, ρολά, ελαφριά στοιχεία προστασίας, πάγκοι, κλπ.)
Ο Βιοκλιματικός σχεδιασμός της πρότασης ενισχύεται από τις παρακάτω σχεδιαστικές επιλογές:
- Διαμπερότητα, εύκολη κυκλοφορία αέρα, αερισμός, δροσισμός
- Σκίαση, προστασία από τον καυτό ήλιο, προστασία από τη βροχή
- Φύτευση περιμετρικά της Αγοράς, φύτευση δωμάτων και κεντρικού αιθρίου.
- Τοποθέτηση μεγάλης έκτασης φωτοβολταϊκών πάνελ στην κεντρική οροφή
-
Τα υπόγεια που καλούνται να υποστηρίξουν όλη την ανωδομή, περιέχουν τις απαραίτητες αποθήκες για πλήθος καταστημάτων (στο Α’ υπόγειο), τις απαραίτητες θέσεις στάθμευσης (υπολογίζονται 140 σε τρεις στάθμες) και τα απαραίτητα για τη λειτουργία του συνόλου συστήματα ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων.
Η Νέα Δημοτική Αγορά της Λαμίας που πρόκειται να ανεγερθεί στη θέση της Παλαιάς κατεδαφισθείσας στο κέντρο της Πόλης αντιπροσωπεύει την αναγέννηση της έννοιας της Δημοτικής Αγοράς όπως αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά και σε πολλές Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και άλλες πόλεις.
Η Δημοτική Αγορά της Λαμίας
1934
Ανέγερση δημοτικών Αγορών
Το 1934, η Ελληνική Κυβέρνηση ανακοινώνει την ανέγερση στεγασμένων δημοτικών Αγορών όπως κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, οπωροπωλεία (νομοθεσία αρθρ. 46).
Το ίδιο έτος (1934)
Επιλογή της περιοχής
Το ίδιο έτος (1934), το Δημοτικό Συμβούλιο επιλέγει για την ανέγερση της δημοτικής αγοράς την περιοχή επί της οδού Αγ. Νικολάου και της οδού Όθωνος
1935 / 1937
Τελικές εργασίες και εγκαίνια
Οι τελικές εργασίες για την ολοκλήρωση του έργου έγιναν τον Σεπτέμβριο του 1935 και στις 19 Μαρτίου του 1937 έγιναν τα εγκαίνια της Δημοτικής Αγοράς
2001
Παύση λειτουργίας
Η λειτουργία της σταμάτησε το 2001, όταν το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε την κατεδάφιση της
2006 / 2011
Κατεδάφιση των κτιρίων
Το 2006 κατεδαφίζονται όλα τα μεσαία κτήρια και το 2011 κατεδαφίζονται τα κτήρια επί της οδού Όθωνος
Σήμερα
Χώρος στάθμευσης
Ο χώρος της Δημοτικής Αγοράς αποτελεί ουσιαστικά τον πρώτο χώρο στάθμευσης στο κέντρο της Λαμίας για όσους εισέρχονται στην πόλη μέσω της οδού Όθωνος, στην οποία καταλήγουν τα οχήματα από τις δύο βασικές εισόδους από ανατολικά, και όσους έρχονται μέσω της ΕΟ ΠΑΘΕ
Επικοινωνία
-
Έδρα
Δήμος Λαμιέων
-
E-mail
grdrh@lamia-city.gr
-
Τηλέφωνο
+30 22313 51500